Συρτός Χανιώτικος

Ο συρτός είναι ένας αργός χορός που συνοδεύεται από λύρα ή βιολί ή ακόμα με ασκομαντούρα στα ορεινά. Πήρε αυτό το όνομα γιατί τα πόδια του χορευτή σέρνονται στο έδαφος χωρίς να χάνουν την επαφή τους με την γη. Ιστορικά λέγεται ότι λίγες μέρες πριν την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως ξεκίνησαν Κρήτες εθελοντές να πολεμήσουν. Όταν η Πόλη έπεσε οι κρητικοί που είχαν απομείνει συνέχισαν να πολεμούν στους τρεις πύργους που είχαν αναλάβει. Ο πασάς θέλοντας να παραδειγματίσει τους τούρκους στρατιώτες τους άφησε τους κρητικούς να φύγουν με ένα από τα πλοία ένοπλοι και με τα λάβαρα τους. Κατά την παράδοση οι Κρήτες , τις λίγες στιγμές ανάπαυλας από τον πόλεμο τραγουδούσαν συνδυάζοντας την αρχαία πύριχη με τη βυζαντινή μουσική φτιάχνοντας έτσι δικές τους μελωδίες. Χρόνια μετά σε ένα γάμο καπεταναίων οι οπλαρχηγοί ζήτησαν από τον λυράρη να παίξει τους τιμώμενους σκοπούς για να τους χορέψουν. Έτσι λέγεται ότι πρωτοεμφανίστηκε ο συρτός χορός με έκφραση επαναστατική στα δυτικά και πιο λυρική στα ανατολικά.   

 

καστρινός - μαλεβυζιώτης

O Καστρινος Μαλεβιζιωτικος είναι ένας χορός αλματώδης ο οποίος ολοκληρώνεται σε δεκαέξι βήματα, (οκτώ μπροστά και οκτώ πίσω) και είναι από τους γρηγορότερους και ζωηρότερους χορούς της Κρήτης. Χορεύεται σε ρυθμό με μέτρο 2/4 και τη συνοδευτική μουσική παίζουν βιολί ή λύρα με λαγούτο, μαντολίνο ή ασκομαντουρα στα ορεινά.Ο χορός αυτός είναι ενθουσιώδης και δυναμικός. Χορεύεται κυκλικά με τα χέρια πιασμένα από τις παλάμες στο ύψος των ώμων και τους αγκώνες λυγισμένους. Στο χορό αυτό ο χορευτής που κρατάει πρώτος έχει τη δυνατότητα αποσπώμενος του κύκλου να κάνει άλματα στριφογυριστά, να συνθέσει πολλαπλούς αυτοσχέδιους ενθουσιώδης βηματισμούς και αν είναι καλός γνωστής των Κρητικών χορών να συνθέσει μια δική του χορευτική πράξη. Η γυναίκα στην Κρήτη πιάνει συχνά μπροστά έχοντας και εκείνη τη δυνατότητα με λεπτεπίλεπτους ελαφρά αλματώδης βηματισμούς, με στροφές και καθίσματα, με ντροπαλά ταλίμια να συνδυάσει ποικίλες παραλλαγές βηματισμών.Ο μαλεβιζιωτης πηρε το ονομα του απ την επαρχια Μαλεβιζιου οπου και πρωτοεμφανιστηκε και λεγεται ότι αποτελει καταλυπο του αρχαιου πολεμικου χορου Ορσιτη.

Ανωγειανός πηδηχτός

Ο ανωγειανός πηδηχτός είναι ανδρικός κυρίως χορός με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους πηδηχτούς βηματισμούς και τα δυνατά χτυπήματα των ποδιών στο έδαφος και φαίνεται να αποτελεί απόηχο του πυρρίχιου χορού. Τα χέρια των χορευτών πιάνονται από τις παλαάμες χιαστή εκτελώντας έτσι το χορό. Οι ρίζες του συγκεκριμένου χορού λέγεται οτι ξεκινούν από την μυθολογία όπου ο Κρόνος προκειμένου να εξασφαλίσει την βασιλική του εξουσία σκότωνε κάθε δικό του παιδί που γεννιόταν. Έτσι, η Ρέα, γυναίκα του Κρόνου για να γλιτώσει το παιδί που επρόκειτο να γεννήσει διέφυγε στην Κρήτη, στο Ιδαίον Άντρον στη Νίδα. Εκεί έκρυψε τον νεογέννητο Δία και οι Κουρήτες επιστρατεύτηκαν προκειμένου να καλύψουν το κλάμα του βρέφους, χορεύοντας έξω από την σπηλιά με πηδηχτές ρυθμικές κινήσεις και χτυπώντας τα πόδια τους στη γη, δημιουργώντας έτσι την πρωταρχική μορφή του ανωγειανού ή μυλοποταμίτικου πηδηχτού.

Σιγανός - Πεντοζάλης

Ο σιγανός θεωρείται ο πιο εύκολος και πιο ήρεμος από τους παραδοσιακούς χορούς της Κρήτης. Μουσικά συνοδεύεται από τις γνωστές κοντυλιές, κατ’ εξοχήν τραγουδιστικές μελωδίες στις οποίες οι γλεντιστάδες έβρισκαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν μαντινάδες. Οι ρίζες του χορού αυτού μας πηγαίνουν πίσω στο χρόνο και στην τότε τουρκοκρατούμενη Κρήτη καθώς λέγεται ότι οι τούρκοι είχαν απαγορεύσει στους κρητικούς να χορεύουν επαναστατικούς χορούς. Έτσι οι κρήτες εφηύραν τον σιγανό χορό ώστε να μην ξεχάσουν τον πεντοζάλη ,αφού μοιάζουν μεταξύ τους. Έτσι ακόμα και σήμερα σπάνιες είναι οι περιπτώσεις οπού ο σιγανός δεν διαδέχεται τον πεντοζάλη ο πεντοζάλης είναι από τους πλέον χαρακτηριστικούς χορούς της κριτής μιας και αποτελεί μέρος της κρητικής λεβεντιάς και αρετής. Είναι καθαρά πολεμικός χορός γι’ αυτό και συνήθως χορεύεται μόνο από άντρες. Σύμφωνα με ιστορικές πήγες αναφερόμενες στις ρίζες αυτού του επαναστατικού χορού, ο πεντοζάλης διαμορφώθηκε την περίοδο της ‘’επανάστασης του Δασκαλογιάννη’’ ,το 1770. Λέγεται ότι ο Δασκαλογιάννης, σύμφωνα με μια συνήθεια που επικρατούσε τότε στο νομό χανίων και ήθελε σε κάθε σημαντικό γεγονός να αφιερώνεται ένας καινούριος χορός ή μια νέα μουσική, ζήτησε από τον περίφημο βιολάτορα της εποχής στέφανο Τριανταφυλλάκη ή Κιώρο να συνθέσει τον πεντοζάλη έναν πυρρίχιο χορό αφιερωμένο στο πέμπτο ζήλο της επανάστασης, δηλαδή στην πέμπτη ευκαιρία που θα δινόταν στην Κρήτη για να αποτινάξει από πάνω της τον τουρκικό ζυγό. Έτσι δικαιολογείται η χανιώτικη καταγωγή του χορού αλλά και η ονομασία του.

Ρεθεμνιώτικη Σούστα

Είναι ο ερωτικός χορός της Κρήτης. Ερμηνεύει τα πλόύσια συναισθήματα της κρητικής ψυχής, το αιώνιο τραγούδι της ζωής σε μια ερωτική και εντυπωσιακή μορφή. Στην αρχαιότητα ήταν αντικρυστός πολεμικός χορός αλλα στα ειρηνικά διαστήματα πολιτογραφήθηκε σε χορό της αγάπης και του έρωτα. Το όνομα το πήρε επι Ενετοκρατιας αφου susta στα ιταλικα σημαινει ελατηριο ή ελασμα. Είναι από τους πιο όμορφους και ερωτικούς χορούς της Κρητης.Η προέλευσή της είναι από το νομό Ρεθύμνης, γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται συχνά «ρεθεμνιώτικη σούστα», αν και από τους ίδιους τους χορευτές της πόλης και των χωριών του Ρεθέμνους λεγόταν και λέγεται πάντα απλώς σούστα.Περίφημος για την ιδιότυπη και περίπλοκη σούστα του ήταν ο μεγάλος Ρεθεμνιώτης λυράρης των αρχών του 20ού αιώνα Αντώνης Παπαδάκης (Καρεκλάς).

X
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων